17 Kasım 2020 tarihinde ajanslardan geçilen haberler, İspanya’nın ilk optik görüntüleme uydusunu fırlatma girişiminin trajik bir başarısızlıkla sonuçlandığını bildiriyordu. Bu olayın en sinir bozucu tarafı ise yapılmış olan önlenebilir bir hataydı. 2007'de İspanya, ülkenin ilk optik görüntüleme uydusu olan Ingenio'yu geliştirmek için maliyeti 200 milyon Euro olan bir program başlatmıştı. Proje başladıktan dile kolay tam 13 yıl sonra, mühendislerin değeri ölçülemeyecek çalışmaları nihayet neticelenmişti. Ne yazık ki, bu proje, proje katılımcılarının umduğu gibi başarılı olamadı. Fırlatıldıktan yaklaşık sekiz dakika sonra, kontrol merkezi uydunun belirlenen yolundan uzaklaştığını fark etti. Ardından, uydu kontrolü tamamen kaybetti ve sonunda başarısız oldu ve Kuzey Kutbu'nun uzak bir bölgesine çarparak indi. Ekip, telemetri verilerini analiz ettikten sonra arızanın nedenini belirledi. Olaya bir mühendisin en kötü kâbusundan başka bir şey olmayan, Kablolama montaj hatası sebebiyet vermişti. Roketin yörüngesini kontrol eden motorlara bağlanan kablolar geriye doğru takılmıştı. Aklınız alıyor mu? 200 milyon Euro’nun ve 23 yıllık emeğin çöp olma nedeni kablo tasarım hatası değil, kablo montaj hatasıydı. Çok sayıda test prosedürünün hatayı yakalaması gerekliliği bir yana, oysa durumu önlemenin en basit yolu, kablonun her iki ucunda benzersiz konektörlere sahip kablolar kullanmaktı. Sabit empedansların iki konektör tipiyle korunabildiğini ve ekleme kayıplarının minimumda tuttuğunu varsayarsak, bu çözüm kabloların yanlış yönde döşenmesini imkânsız hale getirirdi. Bu olay, mühendislerin yalnızca devre tasarımının karmaşık yönlerinde uzman olmalarının yanı sıra, kablo montajı ve bağlantı kurma gibi görünüşte basit becerilere ve ayrıntılara dikkat etmelerinin gerekliliğine işaret ediyor.
Genel olarak, kablolama tasarımı nasıl etkiler? Bir musibet bin nasihatten iyidir misali bu kötü haber bize değerli bir ders daha verebilir. Kablo seçimi ve montajı genellikle tasarımın gözden kaçan yönleri olsa da, bu ayrıntıların bir sistemin çalışması üzerinde büyük etkileri olabilir. Kabul ediyorum, İspanya'daki uydu olayı bu konseptin çok uç bir örneğiydi, ancak mühendislere daha az çekici gelen beceri setlerini yeniden incelemeleri ve ayrıntılara daha fazla dikkat göstermeleri için değerli bir hatırlatma işlevi görebilir. Bazen, en önemli tasarım hataları basit nedenlerden kaynaklanır.
Comments